Bron: Groninger Museum – communicatie-, PR- en marketingkantoor
Vanaf 22 juni 2019 presenteert het Groninger Museum Daan Roosegaarde – Presence: het eerste grote soloproject van de kunstenaar. Speciaal voor het Groninger Museum heeft Roosegaarde deze vooruitstrevende interactieve kunstwerken ontwikkeld.
Waar hij zijn werken eerder in openbare buitenruimtes tentoonstelde, neemt de kunstenaar nu voor het eerst een museale binnenruimte in, met een grootschalig, fosforescerend landschap dat van kleur en vorm verandert door de aanwezigheid van bezoekers. In tegenstelling tot de meeste tentoonstellingen, die vereisen dat de kunst van een afstand bekeken wordt, stimuleert deze installatie de fysieke interactie. Roosegaarde is bekend van Icoon Afsluitdijk en internationale projecten zoals Waterlicht en Smog Free Tower. Als pionier van het futuristische landschap onderzoekt hij het concept van het Nederlandse woord ‘schoonheid’ in zijn dubbele betekenis – mooi en schoon – dat gestalte krijgt in de nieuwe ecologische en sociale waarden van schone lucht, schoon water en schone energie. Presence belichaamt dit idee door het gebruik van innovatieve materialen en natuurkundige principes en nodigt bezoekers uit om zich op een unieke en revolutionaire manier bewust te worden van hun aanwezigheid.
Living lab Presence is een interactief laboratorium van 800 m2. Hoewel de installatie het resultaat is van onderzoek naar innovatief technisch materiaal, komt het zeer intuïtief over. Verschillende ruimtes laten de bezoekers verschillende perspectiefwisselingen ervaren – van groot en solide naar klein en bewegend, van donker naar licht. In een van de galerijen tekenen futuristische sferen paden op de vloer. Een andere kamer lijkt gevuld te zijn met glimmend sterrenstof, dat doet denken aan het beeld van een stad gezien vanuit een vliegtuig. Andere kamers lijken de bezoekers te observeren door hun aanwezigheid te reproduceren met profielen en patronen. De interactie tussen kijker en werk creëert visuele indrukken die voortdurend veranderen. Het is niet langer essentieel om alleen maar te zien en te observeren, maar vooral om aan te raken, te voelen en te bewegen in de ruimte.
Inspiratie
Presence werd geïnspireerd door de klimaatverandering en de wens om de toekomst van de planeet te verbeteren. In Roosegaarde’s werk verdwijnen de sporen van bezoekers om ruimte te maken voor andere bezoekers, wat de impact van de menselijke aanwezigheid op de aarde symboliseert. Roosegaarde: “Jij maakt het werk en het werk maakt jou. Het effect van uw aanwezigheid maakt u bewust van uw relatie met de omgeving en hoe u deze kunt beïnvloeden. Een andere inspiratiebron voor de kunstenaar is de landschaps- en milieukunst van de jaren zestig en zeventig, waar interactie en bewustzijn van de kwetsbaarheid van de planeet al een belangrijke rol speelden. De kunstenaars van die jaren maakten het uiterlijke landschap tot een integraal onderdeel van hun kunst; Roosegaarde gaat echter nog een stap verder en brengt het landschap binnen de muren van het museum.
Daan Roosegaarde
Daan Roosegaarde (1979, Nieuwkoop) staat bekend om zijn innovatieve ontwerpen van de openbare ruimte, waarin sociaal ontwerp, kunst en (bio-)technologie samenkomen. Hij karakteriseert zijn werk als ‘techno-poëzie’: een mix van technologie en creativiteit die de grenzen tussen humanistische studies en wetenschappen vervaagt en volgens de kunstenaar de motor is van sociale verandering. Samen met een team van ontwerpers, ingenieurs en projectmanagers onderzoekt hij belangrijke kwesties zoals de relatie tussen mens en technologie, tussen fysieke en digitale realiteit, tussen levende en levenloze materie. Natuurverschijnselen als lichtgevende kwallen en vuurvliegjes fascineren hem zozeer dat het element licht vaak een fundamentele rol speelt in zijn werk, wat blijkt uit de projecten Waterlicht, Smog Free Tower, Icoon Afsluitdijk, maar ook in Presence.
Groninger Museum
Presence is een revolutionair project, niet alleen voor Roosengaarde, maar ook voor het Groninger Museum zelf, waar bezoekers actief invloed uitoefenen op de vorm van de installatie. Het is een experiment in kunst en design dat ons doet nadenken over het concept van de “tentoonstelling”. Een dergelijke innovatieve hybride tentoonstelling stimuleert het Groninger Museum om op zoek te gaan naar nieuwe projecten die de grenzen tussen kunst, design, mode en technologie in vraag stellen. Presence is ontwikkeld in samenwerking met de curatoren Sue-an van der Zijpp en Mark Wilson.
Boek
In het kader van de tentoonstelling zal de gerenommeerde uitgever Phaidron de monografie van Daan Roosegaarde in het Engels publiceren. Lecturis zal tegelijkertijd de vertaling van het boek in het Nederlands publiceren. De editie bevat bijdragen van Nico Daswani van het World Economic Forum, Fumio Nanjo van het Mori Arts Museum in Tokyo, Carol Becker van Columbia University of New York en Daan Roosegaarde.
Daan Roosegaarde – Presence is te bezichtigen in het Groninger Museum van 22 juni tot 12 januari.
Fotografen: Pim Hendriksen, Peter Tahl, Wim te Brake